Wzorzec ACD

AUSTRALIAN CATTLE DOG FCI-Standard N° 287   - wersja podstawowa

wyciągi z wersji rozszerzonej do standardu ACD Australian National Kennel Council - tłumaczenie Ewa Osuch

+ opinia Australijskiej sędziny Narelle Hammond-Robertson posiadającej uprawnienia ANKC do sędziowania wszystkich ras
+ wyciągi z książki Roberta Kaleskiego
źródło http://kombinalong.com   the International Judges List at  www.judgesl.com/aucadog/homepage.html.
 - tłumaczenie Ewa Osuch
Prawa autorskie: 
Ilustracje M. Davidson, P. Davidson, G. Vance, L. Brack,
Tłumaczenie: Ewa Osuch
KRAJ POCHODZENIA: Australia. 
DATA PUBLIKACJI OBECNEJ POLSKIEJ WERSJI WZORCA: 08.10.2012 

UŻYTKOWOŚĆ: Jak wskazuje nazwa, głównym zadaniem tego psa, w którym jest bezkonkurencyjny, jest 
pilnowanie i przepędzanie bydła, tak na pastwisku, jak i w zagrodach. ACD jest żywy, nadzwyczaj inteligentny, 
czujny, odważny i godny zaufania. Cechy te, połączone z wielką chęcią do pracy, czynią z niego psa idealnego. 

KLASYFIKACJA FCI: Grupa I - Psy pasterskie i zaganiające. 
Sekcja 2 Psy zaganiające. Bez prób pracy. 

KRÓTKI RYS HISTORYCZNY: ACD powstał po to by w trudnych warunkach australijskich można 
było rozwinąć hodowlę bydła. Potrzebny był do tego mocny, gryzący pies, o wielkiej wytrzymałości, 
zdolny do przepędzania i kierowania dzikiego bydła. Przywożone z Europy psy nie spełniały tych 
kryteriów. We wczesnym okresie osadnictwa a Australii rąk do pracy było mało, posiadłości 
nieogrodzone, a teren trudny, toteż bez odpowiednich psów hodowla owiec i bydła byłaby niemożliwa. 
Powstaniu ACD poświęcono wiele badań, ale – ponieważ pierwsi hodowcy nie prowadzili zapisków 
hodowlanych – opinie o pochodzeniu rasy, i o tym, jakie psy zostały w tym celu wykorzystane, pozostają
sprzeczne. Zasadniczo istnieje zgodność co do tego, że ACD powstały z kojarzeń krótkowłosych 
marmurkowych collie i dingo, z późniejszym dodatkiem krwi dalmatyńczyka i czarnych podpalanych 
kelpie. Próbowano jeszcze innych kojarzeń, na przykład z bull terierem, ale nie spełniły oczekiwań. 

WRAŻENIE OGÓLNE: Mocny, zwarty, harmonijnie zbudowany pies roboczy, zdolny i chętny do wykonania 
wszelkich zadań, nawet najbardziej wymagających. Połączenie masy, siły, harmonii budowy i atletycznej, 
roboczej kondycji daje wrażenie wielkiej sprawności i wytrzymałości. Jakakolwiek ociężałość lub lekkość
budowy są poważnymi wadami. 

ZACHOWANIE/TEMPERAMENT: ACD, odznaczający się oddaniem i silnym instynktem obrony, jest 
samodzielnym obrońcą swego pana, jego stada i posiadłości. Z natury podejrzliwy wobec obcych, musi być
jednak opanowany, zwłaszcza na ringu wystawowym. Jakiekolwiek wady temperamentu i budowy, 
upośledzające jego sprawność w pracy, muszą być uważane za poważne wady.
ACD powinien dawać obraz pogodnego, bystrego, inteligentnego psa, lojalnego i gotowego do obrony swojego pana i jego mienia jednakże w każdym momencie  powinien być posłuszny i podlegać skarceniu/dyscyplinie. Minęły czasy, gdy tej czy jakiejkolwiek innej rasie wybaczało się złe zachowanie na ringu wystawowym. Pies ma tak mocno zakorzenioną właściwość gryzienia, że zbyt niebezpiecznym byłoby popieranie na ringu wystawowym okazów nie dających się opanować lub nieobliczalnych.
Narelle Hammond-Robertson: Właściwość "podejrzliwego i ostrzegawczego" spojrzenia powinna pokazywać  silny temperament dominującego psa alpha i podejście "nie zaczynaj ze mną ani z moim Panem". Jednakże, złe zachowanie podczas wystawiania jest niewybaczalne.
Nerwowość, lękliwość czy agresywność powinny być podstawą do  obniżenia oceny. 


GŁOWA: Masywna, proporcjonalna do wielkości psa i jego budowy. 
Mózgoczaszka: 
Czaszka: Szeroka, nieznacznie zaokrąglona pomiędzy uszami. 
Stop: Czaszka z przodu spłaszczona, przechodzi w nieznaczny, ale wyraźny stop. 
Trzewioczaszka: 
Nos: Czarny. 
Kufa: Szeroka i dobrze wypełniona pod oczami, średniej długości, głęboka i mocna, stopniowo zwężająca się ku 
końcowi. Linie górne mózgoczaszki i kufy równoległe. 
Wargi: Przylegające, suche. 
Policzki: Umięśnione, ale niezbyt wyraźnie widoczne. 
Głowa ACD opisana we wzorcu spełnia wymagania psa mającego efektywnie wykonywać pracę, do której został stworzony. Szeroka czaszka daje psu dużo miejsca na mózg oraz strukturę , na której może opierać się umięśnienie głowy.
Nieznaczny lecz wyraźnie zaznaczony stop jest wymagany ponieważ w przypadku kopnięcia taki stop umożliwia przemieszczenie się kopyta ponad głową, co zmniejsza ryzyko poważnego zranienia psa. W przypadku, gdy pies ma zbyt wyraźnie zaznaczony stop, uderzenie przez kopyto prawdopodobnie spowodowałoby poważne lub śmiertelne zranienie czaszki psa.
Silna, średniej długości kufa wraz z poprawną szczęką dolną są  niezbędne do wykonywania pracy polegającej na przemieszczaniu i kierowaniu stadem bydła poprzez kąsanie pęcin.
Przestrzeń pod oczami powinna być dobrze wypełniona a kufa powinna się stopniowo zwężać w kierunku nosa. Silna mózgoczaszka z czystymi liniami pozwala psu mocno i dokładnie ugryźć.   
Mocno przylegające, suche wargi są wymagane, ponieważ luźne, zwisające wargi mogłyby być przygryzione przez psa podczas podgryzania bydła.  Spowodowałoby to niechęć psa do gryzienia co uczyniłoby go bezużytecznym do pracy z bydłem.
Nos jest czarny niezależnie od koloru psa.
Głowa jest połączeniem kilku części, i każda z osobna może mieć tak dużo wad, że mogłaby zepsuć wrażenie ogólne.  Głowa psa musi być bezwzględnie w poprawnym typie.
Narelle Hammond-Robertson: Szerokość pomiędzy uszami powinna wynosić około 1/4 wysokości psa.  Głowa powinna dzielić się na 3 równe części. Kufa od czubka nosa do stopu stanowi jedną część, odległość od stopu do potylicy stanowi drugą, taką samą część, a odległość pomiędzy podstawą ucha a końcówką ucha stanowi trzecią, taką samą część. Odległość od koniuszka jednego ucha do drugiego stanowi 2 części. Odcinki te tworzą klin o proporcjach 1,5 do 1 i nie tworzą trójkąta równobocznego.
Stop nie ma 90 stopni lecz stanowi nieznaczne załamanie pomiędzy oczami. Patrząc na głowę od przodu, pod oczami nie powinno być obniżenia ani  dużych policzków. Wyraźny klin powinien być widoczny. Zbyt często słyszy się zdanie hodowców i sędziów, że ACD powinny mieć dużą głowę. Opinia ta nie jest poprawna. Wzorzec mówi o głowie w równowadze z budową i wielkością psa, NIE mówi o wielkiej głowie.
Zbyt często widzi się zbyt wysklepione, zaokrąglone i kopulaste czaszki z okrągłymi, wyłupiastymi oczami umiejscowionymi z przodu oraz zbyt krótkie kufy (przykład na zdjęciu poniżej). Okrągłe, wyłupiaste oczy byłyby przeszkodą podczas pracy ponieważ oko zbierałoby bród a ciała obce mogłyby dostawać się do środka. Kopulaste czaszki są oczywistym problemem, gdyż przy ewentualnym kopnięciu pies zostałby uderzony bezpośrednio w czoło (co stanowi bezpośrednie zagrożenie dla jego zdrowia i życia). Prawidłowy, nieznaczny stop umożliwiłby przesunięcie się kopyta ponad głową.
Bardzo oczywistymi problemami są wydatne stopy, kopulaste czaszki, krótkie kufy, głowy w kształcie trójkąta równobocznego, głowy zbyt małe lub zbyt wielkie w stosunku do wielkości psa.

Uzębienie: Mocne, zdrowe, równomiernie rozstawione zęby stykają się w ciasnym zgryzie nożycowym. 
Ponieważ pies pogania bydło kąsaniem, mocne i zdrowe uzębienie jest cechą bardzo ważną. 
Żuchwa: Mocna, głęboka, silnie rozwinięta. 
Jest to najbardziej popularny zgryz we wszystkich rasach, jednak nacisk położony jest na mocny zgryz. Ponieważ istnieje potrzeba psa silnie kąsającego, wadliwy zgryz, taki  jak  przodozgryz czy tyłozgryz powinnien być podstawą do obniżenia oceny.  
Od lewej: prawidłowy zgryz  nożycowy oraz nieprawidłowe: przodozgryz, tyłozgryz, zgryz cęgowy
Narelle Hammond-Robertson: Starszy pies nie powinien mieć obniżonej oceny z powodu zużytych zębów, jednak każdy pies który nie ma poprawnego zgryzu nożycowego będzie miał słaby zgryz i taki zgryz jest poważną wadą. Wymaganiem rasy nie jest posiadanie dobrze umiejscowionych wszystkich 42 zębów.  Ze względu na to, że rasę Australian Cattle Dog tworzyły 2 rasy, u których nagminnie występowały braki zębowe,  przedstawiciel rasy ACD w doskonałym typie nigdy nie powinien mieć obniżonej oceny z powodu małej ilości brakujących zębów (sądzę, że brak więcej niż 4 zębów powinien już być podstawą do obniżenia oceny).

Oczy: Średniej wielkości, owalne, ani nie wypukłe, ani głęboko osadzone, o czujnym i inteligentnym wyrazie. 
Na widok obcego nabierają wyrazu podejrzliwego i ostrzegawczego. Barwa oka ciemnobrązowa. 


Oczy mają cztery parametry  wpływające na ich wygląd: kształt, osadzenie lub umiejscowienie na czaszce, kolor i rozmiar. Oczy mają kształt owalny i są średniej wielkości w kolorze ciemno brązowym i mają ostrzegawczy lub podejrzliwy wyraz. Oczy są szeroko rozstawione co zapewnia psu dobre i  szerokie pole widzenia. Wyłupiaste oczy, często widoczne u psów ze zbyt wąską kufą, utrudniałyby psu pracę, ponieważ pies mogłyby oślepnąć, lub zostać poważnie zraniony, w przypadku uderzenia kopytem lub gdy gałąź uderzy w oko w czasie pracy w niskich krzakach. W oku głęboko osadzonym zbierałby się bród podczas spędzania bydła lub podczas pracy w  zakurzonych zagrodach.  
Poprawne oczy w owalnym kształcie, lekko ukośnie położone

Uszy: Średniej wielkości, raczej małe, niż duże, szerokie u podstawy, grube, stojące i lekko szpiczaste, nie mogą być zaokrąglone czy nietoperzowate. Osadzone szeroko po bokach głowy, skierowane na zewnątrz, bardzo ruchliwe i nastawione, gdy pies jest zainteresowany. Małżowina gruba, wnętrze ucha dość obficie porośnięte włosem.
Uszy powinny być średniej wielkości. Wzorzec mówi, że bardziej preferowane są uszy małe, niż duże, co oznacza, że  jeśli uszy są inne niż średniej wielkości , lepiej gdy są zbyt małe, niż zbyt duże, ponieważ uszy duże nie są charakterystyczne dla rasy. Uszy powinny być nastawione i szeroko osadzone po bokach głowy, skierowane na zewnątrz i czujne, tak że pies może łatwo usłyszeć słowa komendy czy gwizdanie. Wnętrze ucha powinno być dość obficie porośnięte włosem, ponieważ zabezpiecza to przed przedostawaniem się obcych obiektów do ucha, co mogłoby uszkodzić słuch psa.
 Poprawne uszy i głowa



SZYJA: Bardzo gruba i nadzwyczaj mocno umięśniona, średniej długości, płynnie przechodząca w łopatki, bez 
podgardla. 
Australian Cattle Dog powinien mieć wyłącznie szyję jak ta opisana we wzorcu ponieważ właśnie taka jest potrzebna do nadania równowagi psu, pod warunkiem, że jego ciało jest mocne i umięśnione, co jest zgodne z wrażeniem ogólnym zwartego, wytrzymałego, mocno wyglądającego i ciężko pracującego psa. Pies bez podgardla ma większą ochronę przed oderzeniem kopytem. Krótka szyja ogranicza długość zasięgu psa podczas kąsania i powinna być podstawą do obniżenia oceny.
U samców często widzi się większą sierść na szyi przypominającą kryzę.  

TUŁÓW: Długość tułowia, mierzona w prostej linii od najbardziej do przodu wysuniętej krawędzi mostka do 
guza siedzeniowego, jest większa od wysokości w kłębie, w proporcji 10 do 9. Linia górna prosta. 

Wzorzec mówi, że przybliżone proporcje długości do wysokości wynoszą 10 do 9. Należy pamiętać, że  ACD to pies, który musi być zdolny do wykonywania nagłych uników od źródła niebezpieczeństwa, tak więc pies który jest zbyt długi w lędźwiach nie będzie zdolny do wykonywania szybkich zwrotów.
Górna linia powinna być prosta, grzbiet prosty.   Wzorzec nie mówi o linii prostej jak stół, lecz o grzebiecie, który pasuje do muskulatury psa i zarazem daje wrażenie, że pies składa się z jednej a nie z dwóch części. Żebra dobrze wysklepione są właściwością dobrego psa roboczego.  Klatka piersiowa powinna być głęboka, mocna i umiarkowanie szeroka, powinna sięgać do łokci psa. Pozwala to na uzyskanie dużej ilości miejsca na duże i silne serce, i pozwala płucom maksymalnie się rozszerzyć dla uzyskania dużej wytrzymałości.    Klatka piersiowa nie powinna jednak być zbyt głęboka, gdyż przeszkadzałoby to psu w położeniu się na ziemi celem uniknięcia kopnięcia przez byka. 
Głębokie, szerokie i umięśnione lędźwie, z głębokimi bokami muszą być dobrze związane z mocnymi kończynami przednimi i silnymi kończynami tylnymi.
Narelle Hammond-RobertsonWzorzec nie mówi o linii prostej jak stół i pies, który jest mocno związany i w dobrej formie często będzie miał bardzo nieznaczne podwyższenie nad lędźwiami  co jest czystym umięśnieniem.
Niestety zbyt wiele psów jest zbyt krótkich co nie daje im elastyczności wymaganej do wykonywania szybkich zwrotów co z kolei ogranicza ruch. Pies musi być 10% dłuższy niż wyższy.
ACD NIE jest psem wpisanym w kwadrat.

Grzbiet: Mocny. 
Lędźwie: Mocne, szerokie, dobrze umięśnione i związane. 
Kaleski pisze: Dobrze zbudowane lędźwie są bardzo ważne gdyż są osią i punktem zaczepienia ciała i gdy są źle zbudowane, ciało jest bezużyteczne. Lędźwie powinny być lekko  wysklepione / wygięte w łuk ponieważ wtedy kończyny tylne psa są w kształcie lędźwi charta, co umożliwia uzyskanie psu większej prędkości i aktywności w porównaniu z psem o całkowicie prostym grzbiecie.

Zad: Dość długi i opadający. 
Narelle Hammond-RobertsonNa górze: idealne nachylenie zadu i dobre kątowanie stawu kolanowego
Po lewej: płaski zad i strome kątowanie stawu kolanowego (kość udowa ustawiona zbyt pionowo) powoduje wysokie ułożenie ogona
Po prawej: stromy zad oraz strome kątowanie stawu kolanowego  (kość udowa ustawiona zbyt pionowo) powoduje wrażenie ogona oddzielonego od górnej linii - gęsi zadek.

Klatka piersiowa: Głęboka, dobrze umięśniona, średniej szerokości. 
Narelle Hammond-Robertson:  Po lewej: klatka piersiowa o dobrej głębokości - odległość od kłębu do łokcia równa odległości od łokcia do ziemi
Po prawej: klatka piersiowa o złej głębokości - odległość od kłębu do łokcia mniejsza od odległości od łokcia do ziemi

Żebra: Dobrze wysklepione na całej długości klatki, ale nie beczkowate. 
Proporcje tułowia to 2/3 klatki piersiowej i 1/3 lędźwi.
Głębokie, szerokie i muskularne lędźwie z głębokimi, wyraźnie zaznaczonymi  bokami połączone są z silnym i zrównoważonym przodem oraz silnym tyłem. Patrząc z góry dobrze umięśnione łopatki i lędźwie powinny być w linii prostej z wyraźnie zaznaczoną linią talii.
Kaleski pisze: "Nogi są czyste, i bez długich włosów ponieważ owłosione nogi stają się ociężałe od przyklejonego do nich błota i męczą psa. Odpowiednia ilość kośćca niezbędna jest do przenoszenia odpowiednio ciężkiego ciała. Jeśli kościec jest zbyt słaby pies będzie niestabilny i zbyt ciężki w górnej linii.  Mocne umięśnienie jest niezbędne ponieważ bez tego pies nie będzie miał pożądanej siły nośnej niezbędnej do wykonywania swojej pracy; dlatego też będzie bezużyteczny. Plecy są proste ponieważ pies z zapadniętym grzbietem jest zawsze słaby w lędźwiach i nie może szybko upaść do ziemi podczas kąsania pęcin. Żebra są dobrze wysklepione co wskazuje na silną i mocną budowę. Dobrze wysklepione żebra oznaczają, że ostatnie żebro jest blisko biodra co umożliwia psu łatwy zwrot czy skręcenie ciała."

Słabizna: Wypełniona. 

OGON: Osadzony umiarkowanie nisko, jest przedłużeniem opadającej linii zadu, sięga mniej więcej do stawu 
skokowego. W spoczynku zwisa bardzo lekko zagięty. W ruchu lub pobudzeniu może być wzniesiony, ale 
w żadnym razie nie wznosi się żadną częścią powyżej swej nasady. Sierść na ogonie tworzy wyraźną szczotkę.
Ogon służy jako ster i przeciwwaga u psa w ruchu. Pomimo tego, że  ogon może być uniesiony podczas ruchu, lub gdy pies jest pobudzony, nigdy nie powinien być noszony nad grzbietem, czy przekraczać pionowej linii poprowadzone od nasady ogona.  Osadzenie ogona powinno być niskie i powinien być przedłużeniem opadającej linii zadu, ponieważ pies z ogonem osadzonym  zbyt wysoko zwykle nosi ogon nad grzbietem.  Ogon powinien wyglądać jak część psa, a nie coś co zostało do niego przyklejone.
 Ogona powinien być tak długi, aby sięgał mniej więcej stawu skokowego, i powinien mieć wyraźną kitę i być lekko zakrzywiony. Ogon, który jest zbyt długi lub nie ma kity/ szczotki ma skłonność do zakręcania się lub przybierania kształtu haka co jest nieprawidłowe.

Narelle Hammond-Robertson:  Od lewej do prawej  -  sposoby noszenia ogona: nieprawidłowy - końcówka ogona przekracza pionową linię poprowadzoną od nasady ogona, akceptowany, 2 ostatnie są preferowane i występują najczęściej
Ogon powinien stanowić przedłużenie psa. Działa jak ster nadający kierunek w ruchu psa. Zbyt często widzi się psy noszące ogony pionowo nad plecami jak anteny. Ogon i zad tworzą jedna linię. Im bardziej płaski i równy zad tym wyższe i mniej poprawne będzie umiejscowienie ogona. Bardzo często połączone jest to ze stromym kątowaniem stawu kolanowego (pionowym ułożeniem kości udowej). Ogon nigdy nie powinien mieć kształtu haku lub zakręcać się na grzbiet.
Kaleski pisze: "Ogon ma być sporych, jednak umiarkowanych rozmiarów, ponieważ ma regulować ruch psa i ma być przedłużeniem kości ogonowej pokrytej sierścią i ma służyć do nadawaniu psu równowagi podczas galopu. Jeśli jest zbyt krótki lub zbyt długi, prędkość psa oraz aktywność ruchowa na tym ucierpi, tak jak w przypadku chartów. Ogon powinien mieć kształt ogona Dingo lub kształt butelki z dwóch powodów: (I) taki kształt ogona wskazuje na pochodzenie od Dingo, w przeciwieństwie do długiego i cienkiego ogona wskazującego na pochodzenie od Bullterriera, lub krótkiego ogona występującego u Bob-taili: (II) pies z ogonem ze znaczną szczotką lepiej odpoczywa niż pies z innym ogonem, jako że w naturze pies odpoczywa zawinięty w kłębek, z nosem zanurzonym w futrze na ogonie.  Nie mam na to dowodów, ale wierze, że jest psychologiczna tego przyczyna. Prawdopodobnie, poprzez zmniejszenie  oddychania, pies zachowuje energię w podobny sposób jak przy hibernacji - pies jest niejako  w zawieszeniu."
KOŃCZYNY: 

Prawidłowa budowa od przodu  

Kończyny przednie: O kośćcu mocnym na całej długości, okrągłym na przekroju , oglądane z przodu proste 
i równoległe. 
Łopatka: Mocna, skośnie ustawiona, staw barkowy dobrze kątowany. W kłębie odległość między szczytami 
łopatek dość duża. Łopatki są mocno umięśnione, o mocnym kośćcu, ale przeładowane łopatki i front 
upośledzają sprawność ruchu, a tym samym wartość użytkową psa. 
Narelle Hammond-Robertson:   Głębokość klatki od lewej: Idealna 90st./ łopatka zbyt stroma 100st.
Odległość od kłębu do łokcia powinna być równa odległości od łokcia do ziemi. Problemem jest gdy odległości te nie są zachowane lub gdy  klatka jest zbyt płytka. Wszystkie te niedoskonałości  utrudniają poprawny, swobodny i zwinny ruch.
Kaleski pisze: "Łopatki są mocne i dobrze nachylone tak aby pies mógł swobodnie galopować i szybko, z łatwością zbliżać się do ziemi podczas gryzienia. Klatka jest głęboka ponieważ pies  z płytką klatką piersiową nie ma miejsca na serce i łatwo traci równowagę. Gdy klatka jest zbyt głęboka, lub w typie Buldoga, pies nie może się przemieszczać w żadnym tempie. Klatka musi być proporcjonalna do ciała."

Śrędręcze: Sprężyste, lekko nachylone, gdy patrzeć na nie z boku. 
Aby ACD mógł  ciężko pracować przez wiele godzin na dużych dystansach, górne ramię powinno łączyć się z łopatką pod kątem zbliżonym jak najbardziej do kąta 90 stopni. Kończyny przednie oglądane z każde strony powinny być umięśnione, czyste i o mocnym kośćcu. Oglądane  z przodu powinny być proste, lecz oglądane z boku powinny mieć lekkie nachylenie w pęcinie. Takie kątowanie pęciny jest niezbędne, aby amortyzować wstrząsy powstające w kończynach przednich. Kątowanie zbyt duże powoduje, że nadgarstki są zbyt luźne, słabe i miękkie, a zbyt strome kątowanie pęcin spowoduje wstrząsy i brak amortyzacji co obciąży cały przód. W ciężkiej pracy takie słabe przody będą obolałe i się załamią.
 
Od lewej:
1) Poprawna, dobrze wysklepiona stopa i dobre nachylenie, krótkie palce i paznokcie 2) Zbyt płaska stopa oraz zbyt duże nachylenie pęciny (niepoprawne)

3)Poprawna , zwarta stopa widziana z przodu  4) Niepoprawna stopa z palcami zbyt rozsuniętymi

Kończyny tylne: 

Mocne i dobrze umięśnione. Przy oglądaniu z tyłu śródstopia są pionowe i równoległe, niezbyt 
blisko siebie, ale i nie za szeroko rozstawione. 
Udo: Długie, szerokie i dobrze umięśnione. 
Staw kolanowy: Wyraźny. 
Staw skokowy: Niski i mocny. 
Wzorzec znów wymaga prostych kończyn i obrazuje potrzebę mocnych, umięśnionych kończyn tylnych pasujących do silnego przodu oraz dobre, szerokiej , uprzednio wspomnianej, głowy. Kończyny tylne są siłą napędową psa i oczywiście słabe, rozstawione zbyt blisko siebie lub zwężające się ku dołowi kończyny tylne nie zapewniłyby psu siły niezbędnej do długich godzin pracy przy zaganianiu bydła. Wymagane są dobrze kątowane stawy kolanowe lecz nie oznacza to, że powinny one być tak kątowane jak u owczarka niemieckiego, ani zbyt strome,  gdyż nie umożliwiłoby to nadania kończynom tylnym pchnięcia potrzebnego do uzyskania odpowiedniej zwrotności.
Stawy skokowe powinny być proste, patrząc na nie z tyłu, i rozstawione nie za blisko i nie za szeroko. Powinny być mocne i pionowe patrząc z boku. Daje to psu właściwą równowagę i zdolność do wykonywania szybkich zwrotów, uników oraz nagłego kładzenia się na ziemię. Krowia czy beczkowata postawa kończyn tylnych jest poważną wadą.
Kaleski pisze: Kończyny tylne są mocne i muskularne ponieważ są "silnikiem" i zapewniają siłę napędową psu. Niektóre psy mają perfekcyjne przody jednak ich tyły są żałosne. Takie psy męczą się bardzo szybko i nie są dobrymi psami zaganiającymi. Kości udowe powinny dobrze opadać dla uzyskania znacznych prędkości , ponieważ im niżej znajduje się staw skokowy tym dłuższy będzie wykrok i większa prędkość.

Łapa: Okrągła, palce krótkie, mocne, dobrze wysklepione i zwarte. Opuszki grube i twarde, pazury mocne 
i krótkie.
Poprawne łapy,  palce i pazury
Kształtna, okrągła stopa jest silna i funkcjonalnie poprawna. Opuszki powiny być grube aby amortyzowały wstrząsy i chroniły stopę. Pies z poprawnie zbudowanymi stopami i odpowiednią ilością ruchu na twardym podłożu, będzie ścierał sobie paznokcie natualnie. Stopy słabe lub z palcami zbyt rozchylonymi nie wytrzymają ciężkiej pracy. Stopy z palcami zbyt rozchylonymi umożliwią utkwienie żwiru i rzepów pomiędzy palcami.  Jeśli pies pracujący  nie ma dobrych stóp, nawet jeśli spełnia od wszystkie inne wymagania wzorca, to nie będzie on miał ruchliwości do wykonywania swojej pracy. Poprawne stopy są koniecznością. Pies z wąskimi opuszkami wkrótce zużyje je na szorstkim podłożu.

RUCH: Zdecydowany, swobodny, przestrzenny i niezmordowany. Akcja przodu w harmonii z mocną akcją
tyłu. Ważna jest zdolność do nagłych i szybkich zwrotów. Prawidłowy i wydajny ruch jest cechą o największym 
znaczeniu, i wszelkie wady budowy, które nań wpływają, jak strome, przeładowane, źle związane łopatki, luźne 
łokcie, słabe śródręcza czy łapy, strome kolana, iksowaty lub beczkowaty tył, muszą być uznane za poważne 
wady. W kłusie łapy zbiegają się trochę w miarę zwiększania prędkości, ale w postawie pies stoi szeroko. 
Wzorzec podaje całkiem wyczerpujący opis poprawnego ruchu i oczywiście tylko naprawdę dobrze zbudowany pies rasy Australian Cattle Dog będzie poruszał się prawidłowo w opisany sposób.  Chód sam w sobie nie jest zdrowiem, lecz miarą zdrowia. Odpowiedni chód nie jest możliwy  bez odpowiedniej budowy. Jeśli budowa nie jest prawidłowa, wady które mogłyby być ukryte w postawie , ujawnią się w ruchu. Pamiętając o tym, że pies rasy Australian Cattle Dog musi pracować przez wiele godzin, powinien on chodzić swobodnie z minimalnym ruchem do góry i do dołu, pokrywając maksymalną ilość podłoża przy minimalnym wysiłku.
Narelle Hammond-Robertson:  Poprawny ruch z dobrym wykrokiem jest szalenie ważny u psa roboczego. Tylko dobrze zbudowany pies będzie poruszał się poprawnie. Inaczej mówiąc ruch jest ostateczną oceną poprawności budowy psa. Chód sam w sobie jest miarą zdrowia psa i poprawny chód nie jest możliwy bez poprawnej budowy. Pies będzie dążył do śladu wg centralnej linii przy szybszych chodach, jednak kończyny nie będą uzyskiwać pojedynczego śladu.

SZATA: 
Sierść: Krótka, z gęstym, krótkim podszerstkiem. Włos okrywowy zwarty, prosty, twardy i przylegający, daje 
dobrą ochronę przed deszczem. Na spodzie tułowia dłuższy, na udach tworzy niewielkie portki. Na głowie 
(także wewnątrz uszu), przednich stronach kończyn i na łapach włos krótki, na szyi dłuższy i gęsty. Zarówno 
zbyt długi, jak zbyt krótki włos są wadliwe; odpowiednia długość na tułowiu wynosi od 2.5 do 4 cm. 
Psy rasy Australian Cattle Dog muszą pracować na świeżym powietrzu w każdych warunkach pogodowych. Dlatego też muszą mieć wszystkie możliwe zabezpieczenia przed złymi warunkami pogodowymi - wiatrem, wodą i ciepłe, jak również zimnymi nocami występującymi na wyżynach i nizinach kraju.  Sierść jest podwójna, z włosem okrywowym pomagającym zabezpieczyć psa przed czynnikami pogodowymi, oraz z podszerstkiem pomagającym zatrzymywać ciepło w zimie i chłód w lecie. Gruby włos okrywowy i podszerstek pomagają również ochronić skórę przed zadrapaniami i skaleczeniami. Włosy są proste. Kręcone czy falujące włosy nie są charakterystyczne dla rasy  i nie powinny być popierane.
Narelle Hammond-Robertson:  Sierść powinna być umiarkowanie twarda w dotyku i przylegająca. Kręcone czy falujące włosy występują czasami u psów starszych jednak powinny być podstawą do obniżenia oceny u psów młodych. Również sierść otwarta z małą ilością podszerstka jest widoczna u części psów, co również powinno być podstawą do obniżenia noty, gdyż nie daje odpowiedniej ochrony przed warunkami pogodowymi.
Istnieje tylko jedna , opisana powyżej we wzorcu, poprawna długość sierści, jednak widzi się czasami sierść przylegającą z prawie nie występującym podszerskiem. Widzi się również czasami sierść, która ma dłuższy włos okrywowy, który jest miękki, jedwabisty w dotyku i otwarty i wygląda jakby miękki, wełniany podszerstek wychodził spod włosa okrywowego. To również jest niepoprawne.
Kaleski pisze" Sierść musi być krótka, gładka i bardzo gęsta, ponieważ ACD musi pracować w każdych warunkach pogodowych i w każdym klimacie. Podobnie jak u Dingo, sierść składa się z dwóch rodzajów - bardziej luźnej zewnętrznej sierści, która ma odbijać promienie słoneczne oraz wewnętrznej, krótszej, która ma przylegać i być jak futro foki, trzymać na zewnątrz chłód i wilgoć".

Maść: 
Niebieska: jednolita, przesiana lub nakrapiana, może mieć jeszcze znaczenia. Dopuszczalne znaczenia to czarne lub niebieskie łaty na głowie i podpalanie, najlepiej rozmieszczone symetrycznie. Na przednich nogach 
podpalanie do połowy ich wysokości, także na piersi i i spodzie żuchwy oraz kufie. Na tylnych nogach po ich 
wewnętrznych stronach aż po uda, na zewnętrznych poniżej stawu skokowego. Płowy podszerstek dopuszczalny, o ile nie prześwieca przez niebieski włos okrywowy. Czarne łaty na tułowiu niepożądane. 
Ruda przesiana: Równomiernie rozłożona na całym ciele, podszerstek tej samej barwy, ani biały, ani kremowy, 
na głowie mogą występować ciemniejsze łaty, najlepiej rozmieszczone symetrycznie. Ciemniejsze rude łaty na 
tułowiu dopuszczalne, ale niepożądane. 
Wzorzec wyraźnie opisuje wymagania wobec koloru rasy. Bazowym kolorem u psów niebieskich jest kolor czarny. Kolorem bazowym psów rudych przesianych jest rudy.
Pomimo tego, że kolor biały nie jest wspomniany w standardzie, kolor "niebieski" tworzy się poprzez mniej lub bardziej równe pomieszanie białych i czarnych włosów w sierści okrywowej co daje wrażenie koloru niebieskawego. Im więcej obecnych jest białych włosów tym jaśniejszy jest kolor niebieski; im mniej jest białych włosów, tym kolor niebieski jest ciemniejszy.
Jeśli włosy białe występują tak mocno, że zwierze wydaje się być białe lub włosów białych jest tak mało, że zwierze wydaje się by czarne, to kolor uważany jest za niepożądany.
Maść niebieska przesiana lub ruda przesiana (blue speckle or red speckle) powstaje gdy małe, nieregularne grupy jasnych włosów są rozmieszczone mniej lub bardziej równomiernie na tle sierści okrywowej.
Maść ruda przesiana jest jedynym kolorem wymienionym we wzorcu dla psów rudych. Brak przesiania jest niepożądane tak samo jak czarne włosy pokazujące się spod włosów okrywowych u psów rudych. Podszerstek u psów rudych musi być czerwony, a nie biały, czy kremowy.
Maść niebieska nakrapiana (Blue mottle) powstaje gdy nieregularne plamy białych włosów nieznacznie większe niż te w przypadku maści przesianej, rozmieszczone są mniej lub bardziej równo na sierści okrywowej. 
Dozwolone miejsca znaczeń podpalanych u psów niebieskich są wyraźnie określone we wzorcu. Podpalanie może różnic się w odcieniu od jasnego do bardzo intensywnego i głębokiego koloru. Im kolor podpalania jest intensywniejszy tym lepiej. Zgodnie ze wzorcem, płowy podszerstek jest dopuszczalny na ciele pod warunkiem, że nie pokazuje się przez niebieską sierść okrywową.
Większość psów rasy ACD ma białą gwiazdę lub pasek na czole i są one pożądane, jednakże ich brak nie powinien być podstawą do obniżenia oceny.
 Ilość koloru białego na ogonie powinna być w równowadze z kolorem umaszczenia ciała. Całkowicie biały ogon jest  niepoprawny. Pomimo tego, że łaty na ciele nie są pożądane, okaz w doskonałym typie pod innymi względami, nie powinien być gorzej oceniany w porównaniu z psem bez znaczeń na ciele lecz w gorszym typie. Poprawny kolor umaszczenia ma drugorzędną ważność w porównaniu z typem, równowagą i zdrowiem. Sędziowie powinni zawsze pamiętać o celu w jakim pies został wyhodowany. Jednakże, hodowcy uważają, że znaczenia na ciele nie powinny być zbyt duże lub przeważające. 
Szczenięta ACD  rodzą się białe i widoczne są jedynie  czarne lub rude znaczenia na głowie lub ciele. Prawdziwy kolor umaszczenia zaczyna pojawiać się od 2 lub3 tygodnia życia i rozwija się do 6 czy 8 tygodnia życia. Kolor sierści może zmieniać się aż do dojrzałości. Ogólną zasadą jest, że kolor ma skłonności do ciemnienia wraz  z wiekiem ,  aż do 7 roku życia.
Prawdopodobnym powodem dla którego wzorzec określa kolor rudy przesiany dla rudych psów to ten, że kolor nieprzesiany może wyglądać podobnie do koloru umaszczenia Dingo. Ponieważ psy Dingo były długo wzgardzanie przez hodowców bydła, i wiąż są uznawane za szkodniki w większości stanów, rozróżnienie w kolorze było, i jest, koniczne aby chronić rude psy rasy Australian Cattle Dog od bycia omyłkowo postrzelonymi, choć są osoby niezgadzające się z tą teorią (Komentarz zmieniony w maju 1998r)

Czarne znaczenia na ciele i inne uwagi
Narelle Hammond-RobertsonPomimo tego, że znaczenia na ciele nie są pożądane, przedstawiciel rasy w doskonałym typie nie powinien mieć obniżonej oceny  ze względu na łatę / znaczenie występujące na ciele.
Wzorzec Kaleskiego z 1903 roku , wersja z 1906 Qld Kennel Club wspomina występowanie ciemnej czarnej  plamy na grzebiecie, czasami czarnego siodło i czarną plamkę przy nasadzie ogona.
W przypadku obydwu kolorów - zarówno w niebieskim jak i czerwonym - występują znaczenia / plamy na ciele. Obecnie wzorzec i interpretacje bardziej akceptują rude znaczenia na ciele u psów rudych niż czarne znaczenia i łaty na ciele psów niebieskich.
Kolor wątrobiany, czekoladowy czy kolor nosa bez pigmentu , różowe paznokcie zarówno u psów rudych jak i niebieskich są niepoprawne a oceny u takich psów powinny być obniżone.
"Gwiazda Bentley" - grupa białych włosów na czole (od kilku włosów do dużej plamy) występująca w obydwu kolorach umaszczenia nazywana jest Bentleyem i jest charakterystyczna dla rasy.
 Białe, pierścieniowate, mogące występować w kształcie plam, znaczenia na ogonie są cechą charakterystyczną dla rasy zarówno u psów rudych jak i niebieskich.
Czarna/ niebieska kufa i / lub niebieski nalot na ciele u psów rudych jest nieprawidłowy - kolor musi być wyraźnie albo rudy albo niebieski a nie być pomieszaniem obydwóch kolorów.
Kaleski pisze: "Kolor, z dwóch powodów: (I) ten prawdziwy niebieski kolor (ani nie jasny ani ciemny) jest najbardziej niewidocznym kolorem w szczególności w nocy; dlatego też pies nie jest łatwo widoczny przez bydło czy konie, a ryzyko kopnięcia jest najmniejsze; (II) znaczenia i kolory zgodne z opisanymi we wzorcu świadczą o czystości hodowli. W każdej linii niebieskiego psa rasy ACD istnieje pewna specyficzność i ukazuje się ona zarówno w kolorze jak i w kształcie, tak że ekspert może powiedzieć jak pies został wyhodowany. Jeśli pies wykazuje więcej koloru czarnego niż umaszczenie wzorcowe to pies jest prawdopodobnie mieszańcem Barb i będzie niepewny siebie i nie będzie można na nim polegać. Jeśli pies jest biało niebieski to wskazuje to na mieszankę z Dalmatyńczykiem i bardzo prawdopodobne jest to że taki pies zostanie kopnięty, w szczególności w nocy ponieważ bydło może go o wiele lepiej obserwować; jest również bardziej prawdopodobne, że taki pies ogłuchnie lub oślepnie."
Wady umaszczenia:
- kremowy lub biały podszerstek
- każdy inni kolor nosa lub paznokci niż czarny
Niepoprawny kolor paznokci
- umaszczenie siodłowate (creeping tan) - podpalania na nogach u psów niebieskich nie powinny sięgać łopatek i / lub bioder
- podpalanie na twarzy nie powinno sięgać okolic oka i nachodzić na uszy
- rudy podszerstek widoczny spod niebieskiej sierści okrywowej
- czarna/niebieska kufa i / lub znaczny niebieski nalot na ciele u psów rudych

WIELKOŚĆ: Wysokość w kłębie dla psa 46 do 51 cm, dla suki 43 do 48 cm. 
Wzorzec jasno określa porządaną wysokość w kłębie dla psów i suk. Poniważ jest znaczny  margines 51 mm (2 cali) dla pśów i suk, okazy poniżej lub powyżej ustalonych wysokości we wzorcu powinny mieć obniżoną notę. 
Kaleski pisze: "Doświadczenie pokazuje, że wysokość około 20 cali jest najlepsza dla psów roboczych. Psy ACD w każdym wzroście  pracują dobrze, ale nie wytrzymują ciągłej pracy tak jak pies o wzroście około 20 cali. Podobnie człowiek średniego wzrostu będzie lepszy do ciągłej pracy, w przeciwieństwie do człowieka wysokiego lub niskiego.  Suki oczywiście zawsze powinny być nieznacznie drobniejsze i mniejsze niż psy".

WADY: Wszelkie odchylenia od podanego wzorca powinny być uznane za wady i oceniane w zależności od 
stopnia nasilenia i wpływu na zdrowie i dobrostan psa, zdolność do wykonywania pracy, do której był
przeznaczony. 
Wady są powszechne we wszystkich rasach i bez nich hodowla nie byłaby wyzwaniem. Należy jednak być świadomym wad własnego psa i starać się je pokonać w hodowli. Wady są jedynie przeszkodą w próbie wyhodowania psa doskonałego.

WADY DUŻE: 
- strome, przeładowane lub niezwiązane łopatki 
- luźne łokcie 
- miękkie śródręcze lub łapy 

- niedostateczne kątowanie stawów kolanowych 
- postawa tyłu iksowata lub beczkowata 
- ruch związany 

WADY DYSKWALIFIKUJĄCE: 
- agresja lub wyraźna lękliwość
- każdy pies, wykazujący wady budowy lub zaburzenia zachowania powinien być zdyskwalifikowany. 

UWAGA:
Samce mieć muszą dwa normalnie rozwinięte jądra, w pełni wyczuwalne w mosznie.
Proporcje doskonałego psa rasy Australian Cattle Dog:
  • wzrost  do długości - 9 do 10
  • odległość od kufy do stopu / odległość od stopu do potylicy 45% - 50% / 55% - 50%
  • tułów składa się z 2/3 klatki piersiowej oraz 1/3 z lędźwi
  • odległość od kłębu do łokcia równa się odległości od łokcia do ziemi
  • długość pęciny do stawu skokowego - około 1/3 wysokości psa
  • długość głowy mierząc  od czubka ucha do nosa wynosi 1.5 podczas gdy odległość od czubka ucha do czubka drugiego ucha wynosi 1
  • szerokość pomiędzy uszami powinna wynosić 1/4 wysokości psa
Sędziowanie psów rasy Australian Cattle Dog
Podobnie jak przy wszystkich innych psach pracujących, istnieją pewne podstawowe cechy psów rasy ACD, o których sędzia powinien zawsze pamiętać. W szczególności, muszą bardzo dobrze rozróżniać ACD od Kelpie.
Jest to mocny, ciężko pracujący pies z siłą i wytrzymałością prawdopodobnie większą od jakiegokolwiek innego psa podobnych rozmiarów. Pomimo tego, że jego wysokość, długość i proporcje są podobne do Kelpie, ma znacznie grubszy kościec i , ponad wszystko, znacznie większą masę. 
W poszukiwaniu poprawnego typu o mocnej budowie i  dużej masie sędzia musi być ostrożny i nie dać się zwieść przez wygląd psów, które zostały utuczone, aby nadać im wrażenie psów o dużej masie.   Wzorzec wymaga "mocnego umięśnienia" i psa zdolnego do wykonania szybkich i nagłych ruchów. Tak więc otyłe psy o niezdarnym, ociężałym ruchu muszą mieć obniżoną ocenę.
Pomimo tego, że pies rasy ACD słynie ze swej siły i agresji (w odpowiednim momencie), sędziowie nie powinni tolerować niepewnego i nieodpowiedzialnego  zachowania na ringu wystawowym. Jeśli pies ma wymaganą inteligencję i temperament, powinien odpowiedzieć na reprymendę ze strony  handlera i być posłuszny i uległy w każdym momencie podczas dokonywania oceny przez sędziego.
Głowa jest cechą charakterystyczną rasy  i musi wyraźnie odzwierciedlać inteligencję psa oraz jego zdolność do przemieszczania bydła przy użyciu  siły szczęk. To właśnie zdolność do kąsania umożliwia mu przemieszczanie upartych bestii, tak więc wymagana jest wielka siła szczęk.
Wyraz psa rasy   Australian Cattle Dog może być opisany jedynie jako twardy i silny ze spojrzeniem, które jasno mówi obcym , aby byli ostrożni. Prawdopodobnie właśnie w tym spojrzeniu, bardziej niż w jakikolwiek innej właściwości, widać pochodzenie od psa Dingo.
Sędzia pragnący powiększyć swoją wiedzę o rasie powinien dokonać szczegółowego porównania uszu ACD z uszami psów innych ras pracujących, w szczególności Owczarków Niemieckich, Corgi i Klepie.  Istnieje wiele podobieństw, lecz sędzia musi znać istotne różnice. Miękkie uszy były ostatnimi czasy problemem i ogólnie wiąże się je ze zbyt dużym wzrostem psów. Należy pamiętać, że wzorzec wymaga umiarkowanego rozmiaru, lecz preferowany jest mniejszy nad większym.
Klatka piersiowa umiarkowanie szeroka z żebrami dobrze wysklepionymi powodują, że klatka piersiowa i ciało są bardziej okrągłe niż u  Kelpie. Ze swoimi silnymi kończynami tylnymi i lędźwiami oraz żebrami dobrze wysklepionymi, powinien przedstawiać obraz zwięzłego, umięśnionego i silnego psa. 
Kolor jest ważny i szczegółowo określony we wzorcu. Oklepane stare powiedzenie mówi, że "dobry pies nie może mieć złego umaszczenia" jednak w czasach szczegółowo sporządzonych wzorców wyraźnie wymieniających jakie kolory są dopuszczalne, powiedzenie to jest nie do przyjęcia. Kolory dopuszczalne dla ACD to niebieski, niebieski przesiany lub niebieski nakrapiany oraz rudy przesiany. Umaszczenie czarne jest niedopuszczalne a czarne znaczenia na ciele są niepożądane.
W przypadku wątpliwości przy podejmowaniu decyzji, który pies jest lepszy, sędzia powinien ponownie nakazać psom poruszać się po ringu  i zdecydować, który z psów bardziej nadaje się do przepędzania bydła. Rasa została stworzona aby pracować z bydłem w trudnych warunkach australijskich i pies który najlepiej nadaje się do tego celu powinien być zwycięzcą na ringu wystawowym.
Szczenięta
Szczenięta rodzą się białe, lecz wkrótce rozwija się ich niebieski nakrapiany lub rudy przesiany kolor i zwykle kolor opuszek wskazuje przyszły kolor umaszczenia.  Jako młode szczenięta mają oklapnięte uszy, które zaczynają wstawać do 6 czy 7 miesiąca.
Szczenięta odziedziczają instynkt do gryzienia i pracy, należy więc uważać, aby nie narażać ich na niebezpieczeństwo i nie pozwalać im przebywać blisko bydła czy koni, aż do czadu gdy same umieją się o siebie zatroszczyć. Gdy szczenięta są pozostawione razem ze sobą, spędzają dużo czasu na gryzieniu się nawzajem po nogach.
Większość łatwo się szkoli i pierwszy trening powinien zawsze być z posłuszeństwa.
Podczas podgryzania bydła, gryzą nisko w tylne nogi, wybierając nogę z kopytem znajdującym się na ziemi i natychmiast pochylają się aby umożliwić przesunięcie się uderzającego kopyta nad ich głowami. Gdyby psy ACD gryzły nogę znajdującą się nad ziemią, z wielkim prawdopodobieństwem zostałyby kopnięte w głowę co mogłoby być śmiertelne w skutkach.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz